Groenkleed

De naam zegt het al. Een groen tapijt dat je tijdelijk ergens uitrolt en weer kunt meenemen. Ideaal bij sloop en nieuwbouw, waar bij de grond vaak langer braak ligt dan wenselijk is. Op de foto hieronder is duidelijk te zien dat de tijdelijke groene inrichting de leefbaarheid en de kwaliteit van het dorp heeft vergroot. Wat anders een kale zand/puin vlakte geweest zou zijn, was nu een mooi park. Bijkomend voordeel was dat het geplande Concept House Village in een mooie representatieve omgeving gerealiseerd kon worden.

foto: na de sloop van het na-oorlogse gedeelte van de wijk Heijplaat zorgde het Groenkleed dat er een mooi wandelgebied ontstond in plaats van een kale vlakte.

De initiatiefnemers aan het woord
web site initiatiefnemers
Hans Ober, fotograaf en ontwerper van onder meer buitenruimte, nam op Heijplaat tijdens de herstructurering samen met dorpsgenote en planologe Cindy Marcus, het initiatief om een Groenkleed uit te rollen op de plek waar het na oorlogse dorp had gestaan. Hun professionele achtergrond gaf het duo een voorsprong.
Hans Ober: “Je weet waarover je praat en je kunt het vormgeven. En, heel belangrijk, je kunt erover communiceren.”
Toch kwam het vooral aan op logisch, realistisch nadenken.
Hans: “Goed kijken wat levensvatbaar en wenselijk is. We wilden een tastbaar resultaat voor minimaal vijf jaar en van een zodanige kwaliteit dat het eventueel permanent zou kunnen dienen. Zo werd aanvankelijk gewerkt aan een haalbaar en bescheiden plan voor een plantsoen van 30 vierkante meter, waarbij negen sponsors een vierkant van 10 vierkante meter zouden inrichten, met spullen in natura, klinkers, graszaad, een paviljoentje of een paar bomen. Na een half jaar plannen uitdenken en een paar vergeefse pogingen lukte het in augustus 2011 om een subsidie te krijgen van Agentschap NL in het kader van de IKS. Er was beginkapitaal en Groenkleed werd enthousiast opgepikt door de gebiedsregisseur bij Woonbron. Door die samenwerking kreeg Groenkleed opeens de beschikking over 5 hectare grond. Op 31 maart 2012 werden de eerste bomen geplant.

Groenkleed 2015

Belangrijk is over grenzen heen kijken, waardoor het mogelijk wordt om niet voor de hand liggende samenwerking te initiëren. Die eerste bomen zijn daarvan een mooi voorbeeld.
Hans: “‘We begonnen met het spreekwoordelijk laaghangend fruit. We wisten dat er negentig bomen al twaalf jaar bij Woonbron Bomenbank in Kralingen stonden te wachten op een definitieve bestemming. Het was een klassiek win-win scenario. Die bomen moesten toevallig dat jaar worden losgestoken, een investering van 10.000 euro die Woonbron Bomenbank sowieso moest doen. Ze waren zo blij dat die percelen nu vrijkwamen voor andere zaken dat ze bereid waren het transport voor hun rekening te nemen. Je moet natuurlijk een beetje mazzel hebben, maar wij zijn erg goed in het herkennen en benutten van kansen. Geluk kun je ook opzoeken; als we kansen zien gaan we erop af.”

Hier en daar bleek ook in dit mooie bomenverhaal de praktijk weerbarstig.
Hans: “Je hebt af en toe een suikeroom nodig. Je krijgt niet alles cadeau. Zo gingen die mooie bomen op Heijplaat bijna dood omdat we geen partij konden vinden die het water geven kon regelen of financieren. Toen we zelf met geïmproviseerde tuinslangen in de weer waren reed er toevallig iemand van de deelgemeente Charlois langs, die vervolgens de water-wagen stuurde. Zo kwam het allemaal weer op z’n pootjes terecht, maar je ziet wel dat je op een relatief klein ding kunt vastlopen.”
“Het geheim om plannen te realiseren? Netwerk, korte lijntjes, iedereen kennen, investeren in relaties, vertrouwen winnen door met een open vizier op te komen voor je medebewoners en het dorp. We hebben geen doorzettingsmacht, we zijn voor alles afhankelijk van anderen en moeten onze hand ophouden om aan geld te komen.”
Ook is het belangrijk om te anticiperen op mogelijke mislukkingen.
“Je moet oplossingen verzinnen voor problemen in de toekomst. Leren van fouten. En niet alles gaat zo vlot als je zou willen. Je loopt tegen beperkingen aan. Ook al is participatie het nieuwe toverwoord bij gemeenten, instanties zijn vaak bang om de regie uit handen te geven.”

Wanneer je uitgangspunten bewust met elkaar deelt, zoals in Cirkelstad, zijn tegenstrijdige belangen met de wil om eruit te komen te overbruggen.
“Als je samen kijkt naar mogelijkheden dan is dat gewoon leuk. Een prettige manier van werken, gewoon intermenselijk. Je ontmoet bereidwilligheid. Het Havenbedrijf schonk ons op de eerste vergadering tien banken die ze hadden gekregen van de Winkeliersvereniging van de Lijnbaan. Uiteindelijk hebben we 27 banken gehad. Ook heeft het Havenbedrijf een Groenkleed geadopteerd: op hun terrein wordt een kleed van 150 bij 50 meter aangelegd, voor onbepaalde tijd. Hulp kwam er van bedrijven. Zo zaaide een bedrijf het gras in en plaatste de banken, een ander gaf 25% korting op de begroting voor de aanleg van de tweede fase en gratis duurzaam advies over invulling ervan.’

Groenkleed 2019 Dankzij Groenkleed kon het Concept House Village, waarvan hier rechts een stukje van de Maskarade en links een Tiny House, in een mooie groen omgeving gerealiseerd worden.

De keerzijde is dat al die plannen energie en tijd slurpen. Hans: “Je eigen werk komt stil te liggen, je kunt hier fulltime mee bezig zijn.”
De onmisbare lange adem is veel gevraagd van een vrijwilliger. De winst van Groenkleed? People en planet, de winst voor mens en milieu is evident. Zonder Groenkleed zou de sloop van het oude dorp over langere tijd zijn uitgesmeerd, met als gevolg alle nadelen van langdurig dichtgetimmerde woningen. Ook qua profit is groenkleed een succes.
“In het eerste jaar hebben we 60.000 euro gekregen en met dat geld hebben we voor 700.000 euro waarde naar het gebied gehaald; bomen, transport, banken, mensuren, allemaal besteed aan het gebied. Geen slechte investering.”

Nawoord

Groenkleed heeft een positieve bijdrage geleverd aan het leefbaar houden van de wijk gedurende de zware tijd na de sloop van het na oorlogse dorp. De initiatiefnemers hadden echter na het project hun zakken vol van het hele verhaal en spelen niet meer de prominente rol die ze speelden toen het hele verhaal begon. Ook zij zijn twee mensen van een lange lijst namen die horen bij hen die veel tijd en energie in het dorp en de ontwikkelingen hebben gestopt. Eigenlijk zijn ze ondanks het succesvolle project aan het eind van het liedje van een koude kermis thuisgekomen met een enorme kater. De bomen uit de Bomenbank van Woonbron zijn uiteindelijk gewoon gekapt.

Geef een antwoord

Jouw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.

error: Content is protected !!